با سلام
با توجه به نزدیکی آغاز سال جدید تحصیلی و ورود دانشجویان جدید الورود به دانشگاه ، چند نکته ای در رابطه با وظایف دانشجو یان در مقابل اساتید متذکر می شوم.
1- ضروروت کاوش و جستجو ازاستاد لایق و شایسته
یعنی درباره استاد تحقیق کند که از لحاظ علمی و اخلاقی در چه پایه ای قرار دارد. استاد شایسته بایستی از لحاظ تفهیم مطالب علمی، از بیانی رسا و ذهنی پویا برخوردار باشد.
2- ارج نهادن به استاد و نجلیل از مقام علم و دانش
دانشجو باید به دیده احترام به استاد خویش بنگرد، و از عیوب او چشم پوشی کند. یعنی با دل و زبانش از او خرده گیری نکند.
3- تواضع و فروتنی در برابر استاد
دانشجو باید در برابر استاد خود، متواضع و فروتن باشد. حتی بیشتر از مقداری که نسبت به دیگر اصناف مردم مامور به تواضع و فروتنی است. تواضع در برابر استاد نوعی عزت و سر افرازی است. خضوع شاگرد در برابر استاد افتخاری است برای او، و موجب بلند پایگی او می شود.
4- لزوم ترجیح رای و نظریه استاد بر رای و نظر خود
دانشجو نباید نظر استاد را مردود ساخته و با او با چهره و رفتار وگفتار ی آمرانه مواجه گردد. دانشجو بایستی با استاد مشورت نموده و به دستورات او گردن نهد.
5- باید از استاد به احترام یاد کرد
باید خطاب و جواب دانشجو به استاد و گفتار او درباره وی (چه در حضور و چه در غیاب او) توام با تجلیل و تکریم باشد. از به کار بردن واژه " تو" جدا خودداری کرده و همواره از واژه " شما " استفاده نماید. به عنوان مثال : نظر شما درباره این مساله چیست؟ دانشجو بایستی نام استاد را در غیاب او با عناوینی که نمایانگر حفظ حرمت استاد است به زبان بیاورد مانند : آقای... استاد ما .... جناب آقای ....
6- سپاسگزاری از ارشاد و هشدار های استاد
دانشجو باید ارشادات استاد را (اگر چه با انتقاد و خرده گیری و توبیخ و گزندگی همراه باشد) از جمله ویژگی های خوب استار بر شمرد. اگر دانشجو راهنمایی های استاد را (ولو آنکه توبیخ آمیزهم باشد) با تشکر و امتنان پاسخ دهد، تمایل و علاقه استاد را به خود جلب نموده و توجه و اهتمام استاد را نسبت به مصالح خویش بر می انگیزد.
7- تحمل جور و تند روی های استاد
دانشجو بایستی در برابر تند روی های اخلاقی استاد، خویشتن داری و شکیبایی خود را حفظ کند. این حالت روانی و اخلاقی استاد، نباید موجب از دست رفتن حسن نیت دانشجو نسبت به وی شود. و نباید در دانشجو، آن عقیده به وجود آید که استاد او فاقد کمالات علمی و اخلاقی می باشد.
8- باید در انتظار استاد و شرفیابی حضور او به سر برد
دانشجو باید پیش از حضور استاد، در جلسه درس حاضر گردد و خود را به حضور در جلسه ی درس تمرین و عادت دهد. دانشجو بایستی خود را وادار سازد همواره پیش از استاد در جلسه ی درس حضور یابد.
9- رعایت ادب و نزاکت برای ورود به اتاق استاد
دانشجو نباید بدون اجازه وارد اتاق استاد شود( اعم از این که استاد تنها باشد یا کسان دیگری در نزد او باشند) . اگر برای ورود به اتاق استاد ، کسب اجازه کند و استاد هم متوجه کسب اجازه او شود و لی در عین حال اجازه ندهد، دانشجو باید برگردد و درخواست خود را تکرار نکند.
10- آراستگی و پیراستگی دانشجو به در حضور استاد
دانشجو باید با وضعی مطلوب به حضور استاد برسد. او باید با چهره ای شاداب و با شرح صدر، و ذهنی صاف و پاکیزه، با استاد روبرو شود، و در محضر او قرار گیرد. دانشجو هنگام ورود بر استاد بایستی، نظیف و پاکیزه بوده و نیاز خود را از لحاظ مسواک کردن دندان و پیراستن ناخن و موه های زائد، و برطرف ساختن بوی های نا مطبوع و زننده، بر آورده ساخته و بهترین و زیبا ترین لباس را بپوشد. دانشجو نباید در حالت کسالت و چرت زدن و خشم و گرسنگی و تشنگی و امثال اینگونه عوارض پریشان کننده خاطر، در محضر استاد قرار نگیرد.
11- آمادگی روحی و ذهنی دانشجو برای درس
دانشجو نباید در حال دل مشغولی و ملال خاطر و ضعف و چرت زدگی و گرسنگی و تشنگی و شتابزدگی و نگرانی و نا آرامی و احساس درد و اضطراب خواندن درس را آغاز کند.
12- نباید دانشجو مانع استراحت استاد شود
اگر دانشجو وارد کلاس شود و مشاهده کند که استاد در آنجا حضور به هم نرسانده، باید به انتظار استاد بنشیند(و به خاطر تاخیر استاد کلاس درس را ترک نکند)
13- وقت تدریس را نباید بر استاد تحمیل نمود
دانشجویان نباید اوقاتی را که برگزاری کلاس درس بر استاد دشوار است بر او تحمیل کنند و ابتدا خود استاد وقت معین و زمان خاصی را پیشنهاد کند.
14- کیفیت نشستن دانشجویان در کلاس درس در حضور استاد
دانشجویان بایستی به نحوی در کلاس بنشینند که نمایانگر ادب و نزاکت آنها باشد و حالت جسارت آمیزی نداشته باشد.
15- دانشجو بایستی مواضب حالات و رفتار و حرکات خود در محضر استاد باشد
یکی از مهمترین وظایف دانشجو این است که با اشتیاق و علاقه به سخنان استاد، گوش فرا دهد و نگاهشن را در او متمرکز سازد. با دقت به گفته های استاد بیندیشد و آن را در ذهن و حافظه نگهدارد تا استاد را ناگزیر به تکرار سخن نکند. بی جهت و بی ضرورت نگاه خود را از استاد بر نگرفته و به این سو و آن سو نگاه نکند، به ویژه در لحظاتی که با استاد گفتگو می نماید و یا استاد با او صحبت می کند. با دست و پا و سایر اندام خود حرکات بیهوده ای را از خویش بروز ندهد. دستش را بر روی دهان و موی صورت و محاسن قرار ندهد. با دکمه های لباس خود بازی نکند و انگشت خود را نشکند و آن را به صدا در نیاورد. خمیازه نکشد. رعایت همه این آداب نمایانگر ذوق سالم و پاکیزه است.
16- تنظیم صدا و مواظبت از رفتار و گفتار در حضور استاد
دانشجو( بدون نیاز و ضرورت) صدای خویش را خارج از اندازه بلند نسازد. در حضور استاد با دیگران پنهانی و در گوشی صحبت نکند. سخنی بر زبان نراند که دیگران از شنیدن آن به خنده بیافتند و یا در آن، حرف رکیک و زشتی باشد یا متضمن سوء برداشت و یا سوء ادب و نزاکت باشد. بلکه اساساً نباید در حضور استاد (بدون اینکه از او پرسشی کنند و یا از استاد، کسب اجازه کند) لب به سخن بگشاید. بی جهت در برابر استاد نخندد، چه موجبات خنده در میان باشد یا نباشد حق ندارد در حضور استاد بخندد. اگر هم خنده بر او چیره گشت بدون قهقه و بی سر و صدا باشد یعنی لبخند بزند و تبسم کند.
دانشجو باید از غیبت وبد گویی پشت سر دیگران در حضور استاد ، سخت بر حذر باشد و راجع به هیچکسی سخن چینی نکند. و میان استاد و هیچ فرد دیگری فتنه ایجاد ننماید. یعنی مطالبی راجع به دیگران در نزد استاد به میان آورد که استاد را نسبت به آنها بدبین سازد. مثلاً بگوید: فلانی از استاد خرده گیری کرد و یا کسی از استاد بد گویی کرد و یا در صدد ردِّ سخنان استاد بر آمد. همچنین دانشجو نباید در نزد استاد خود شیرینی نماید.
این مطلب ادامه خواهد داشت...